İnsan ne olmadan yaşayamaz? Hava, su, besin… Peki soruyu şöyle sorsak; İnsan hangi hayvan olmadan yaşayamaz? Aklınıza yaşamın devam etmesi için hayati önem taşıyan bir hayvan gelmiyor mu? Küçükken çiçek toplarken denk geldiğimiz, iğnesinden korktuğumuz, minicik bir hayvan desek… Evet doğru bildiniz, arılar!

Peki arılar yaşam için neden bu kadar önemli? Dünyadaki bitki örtüsünün devamı, biyolojik çeşitliliğin korunması için arılar hayati öneme sahip. Çünkü yaptıkları dölleme ile bitkilerin üremelerini ve yeniden büyümelerini sağlarlar. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’ndeki (FAO) arı uzmanlarına göre, dünyadaki gıda üretiminin üçte biri arılara bağlı. Ne kadar da çok değil mi!

Bilim kurgunun kült yazarlarından Douglas Adams’ın ünlü romanı Otostopçunun Galaksi Rehberi’nde insanlar bir sabah uyanır ve yunusların yeryüzünden tamamen kaybolduğunu fark eder. Nasıl yaptıkları bilinmese de insandan daha zeki olan yunuslar gezegenin sonunun geldiğini anlamış, insanları uyarmaya çalışmış fakat başarısız olunca “Elveda ve bütün o balıklar için teşekkürler” mesajı bırakıp dünyayı terk etmişlerdir.
Aynı şey arılara olsa ne olurdu? Arılar olmadan bir gelecek hayal edebilir misiniz? Arı nüfusu insanlara bağlı sebeplerle her yıl azalıyor. Kritik seviyelere gelmesi ise bir gıda krizinin başlangıcı demek…

Arıların nüfusu neden azalıyor?

Arılara yönelik en büyük tehditlerden biri tarımda kullanılan zirai ilaçlar, yani pestisitler. Yapılan bir araştırmaya göre, tarımda kullanılan bu ilaçların ABD ve İngiltere’deki bal arısı nüfusunda ciddi bir düşüşe neden olduğu ortaya koyulmuş. Aslında zararlı böcekleri öldürmeyi amaçlayan bu ilaçlar maalesef polenler için gelen arıların da ölümüne neden oluyor. Bu ilaçların kullanılmadığı organik ürünleri tüketerek hem kendi sağlığımızı hem de arı kolonilerinin yaşamını koruyabiliriz.
Arıları etkileyen bir diğer sorun da hava kirliliği. Hindistan’da yapılan bir araştırmaya göre hava kirliliğinin bal arılarını tamamen öldürebileceği öngörülüyor. Hava kirliliği arıları nasıl etkiliyor derseniz araştırmalara göre bitkiler tarafından salınan koku molekülleri kirli havadaki zararlı moleküllerle etkileşime giriyor. Bu durum ise karışık sinyaller alan arıların verimli bir şekilde polen bulma yeteneğini azaltıyor ve bitkilerin tozlaşma ile çoğalmasına da engel oluyor.

Arıları korumak için biz neler yapabiliriz?

Evimizin balkonunda veya varsa bahçemizde minik bir hobi bahçesi oluşturabilir ve tarım ilaçları kullanmadan yetiştireceğimiz arıların sevdiği bitkilerle, çevremizdeki arılara organik bir ziyafet sunabiliriz. Lavanta, biberiye, kekik, adaçayı, nane ve ayçiçeği gibi bitkileri hem arılar çok sever hem de bu bitkiler balkonumuzun mis gibi kokmasını sağlar. Hobi bahçesiyle uğraşmanın getireceği rahatlama da cabası olacaktır.
Sürdürülebilir sonuçlar için sürdürülebilir ürünler sunan markaları tercih etmemiz hem arıların hem de gezegenin geleceğini koruyacaktır. Doğal tarım ürünleriyle üretilmiş gıdalar tercih etmemiz bu ürünlere daha çok rağbet olmasını ve üreticilerin tarım ilaçlarını daha az kullanmalarını sağlayacaktır.
Gelecek hepimizin ve geleceğimiz kendisi minicik, etkisi dev arılara bağlı.
Onlar bize bir gün “Elveda ve bütün o çiçekler için teşekkürler” demeden önce arıları koruyalım!

Yardımcı Kaynaklar:
https://www.unep.org/news-and-stories/story/why-bees-are-essential-people-and-planet
https://tr.euronews.com/2022/08/22/ari-nufusu-azaliyor-onlara-yardimci-olmak-icin-yapabileceginiz-5-sey#:~:text=Ancak%20%C5%9Fimdi%20onlar%C4%B1n%20bize%20ihtiyac%C4%B1,azald%C4%B1k%C3%A7a%20insan%20n%C3%BCfusunu%20beslemek%20zorla%C5%9Facak.
https://www.dr.com.tr/Kitap/Elveda-Ve-Butun-O-Baliklar-Icin-Tesekkurler/Edebiyat/Roman/Bilim-Kurgu/urunno=0001705122001
https://www.unep.org/news-and-stories/story/why-bees-are-essential-people-and-planet